Σωκράτης Σωκρατείδης
| Σωκράτης Σωκρατείδης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Σωκράτης Σωκρατείδης (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 1929 Κομοτηνή |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ελληνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | δικαστής |
Ο Σωκράτης Σωκρατείδης (Κομοτηνή, 1929 - 12 Ιουνίου 2018) ήταν Έλληνας ανώτατος δικαστικός, ο οποίος διατέλεσε αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου από το 1992 έως το 1996 (επί προεδρίας Βασιλείου Κόκκινου), διάστημα κατά το οποίο είχε επίσης οριστεί από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο και προϊστάμενος Επιθεώρησης των Πολιτικών και Ποινικών Δικαστηρίων, με εξουσία πειθαρχικού ελέγχου στους δικαστές. Έμεινε στην ιστορία ως ο μεγαλύτερος δικαστικός πολέμιος του Ανδρέα Παπανδρέου,[1] αντιπαλότητα που ξεκίνησε το 1966, όταν ως πρωτοδίκης ο Σωκρατείδης είχε αναλάβει το πολιτικό σκέλος της ανάκρισης για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, και συνεχίστηκε για 30 χρόνια, μέχρι τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου και την συνταξιοδότηση του Σωκρατείδη το 1996, με κορύφωση το Ειδικό Δικαστήριο για το σκάνδαλο Κοσκωτά, στο οποίο ο Παπανδρέου αθωώθηκε για όλες τις κατηγορίες, με τον Σωκρατείδη να ψηφίζει, μειοψηφών, ενοχή για όλες τις κατηγορίες.
Βιογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Σωκράτης Σωκρατείδης γεννήθηκε το 1929 στην Κομοτηνή.[2] Ο πατέρας του, που ήταν φανατικός βασιλόφρων, δολοφονήθηκε άγρια με μαχαιριές μέσα στο σπίτι του από κομμουνιστές αντάρτες κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Ο Σωκρατείδης ήταν μπροστά στην δολοφονία και υπέστη σοκ, κάτι που εκμυστηρεύτηκε αργότερα στον Ανδρέα Παπανδρέου το 1967, όταν τον ρώτησε στην απολογία του αν ήταν μπροστά τα παιδιά του όταν τον συνέλαβε στο σπίτι του το στρατιωτικό απόσπασμα τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου.[3]
Σπούδασε νομικά και εισήλθε στο δικαστικό σώμα το 1957, με διαγωνισμό.[2] Το 1966, ως πρωτοδίκης, ανέλαβε τις ανακρίσεις για το πολιτικό σκέλος της υπόθεσης ΑΣΠΙΔΑ· το στρατιωτικό σκέλος είχαν αναλάβει αξιωματικοί της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης. Η δίκη των αξιωματικών του ΑΣΠΙΔΑ ολοκληρώθηκε λίγο πριν από την επιβολή της χούντας (άλλοι καταδικάστηκαν και άλλοι αθωώθηκαν). Στις 10 Μαΐου 1967, και αφού είχε ήδη επιβληθεί η χούντα των συνταγματαρχών, ο Σωκρατείδης κάλεσε σε απολογία τον Ανδρέα Παπανδρέου (ο οποίος ήδη κρατείτο σε ειδικό χώρο στον τελευταίο όροφο των φυλακών Αβέρωφ) και τον προφυλάκισε. Τελικά ο Α. Παπανδρέου αφέθηκε ελεύθερος τα Χριστούγεννα του 1967 και αναχώρησε από την Ελλάδα τον Ιανουάριο του 1968.[3]
Επί κυβερνήσεων Ανδρέα Παπανδρέου ο Σωκρατείδης διώχθηκε πειθαρχικά πολλές φορές, ενώ το 1982 ο υπουργός Δικαιοσύνης Γεώργιος - Αλέξανδρος Μαγκάκης άσκησε διαφωνία σε προαγωγή του Σωκρατείδη από εφέτη σε πρόεδρο Εφετών. Ο Σωκρατείδης, όμως, προσέφυγε στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, η οποία με ψήφους 24-14 απέρριψε την διαφωνία του υπουργού και ο Σωκρατείδης ανέλαβε καθήκοντα προέδρου Εφετών Ιωαννίνων, με καθυστέρηση όμως 5 μηνών, καθώς το Υπουργείο δεν έστελνε αντικαταστάτη του.[4]
Δύο χρόνια αργότερα, το 1986, ο Σωκρατείδης παραλείφθηκε στις προαγωγές που έγιναν από προέδρους Εφετών σε αρεοπαγίτες (στην θέση του προήχθη ο νεώτερός του Εμμανουήλ Βαρδάκης). Ο Σωκρατείδης και πάλι προσέφυγε στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου κατά της παράλειψης προαγωγής του, η οποία με ψήφους 21-18 έκανε δεκτή την προσφυγή του, κι έτσι ο Σωκρατείδης έγινε αρεοπαγίτης. Ωστόσο, ανέλαβε καθήκοντα αρεοπαγίτη μετά από 6 μήνες περίπου, καθώς το Υπουργείο δεν έστελνε αντικαταστάτη στην Λάρισα, όπου υπηρετούσε ως πρόεδρος Εφετών.[5]
Το 1991-92 ήταν ένας από τους δεκατρείς δικαστές στο Ειδικό Δικαστήριο για το σκάνδαλο Κοσκωτά και ψήφισε υπέρ της ενοχής του Ανδρέα Παπανδρέου για όλες τις κατηγορίες που αντιμετώπιζε, τελικά όμως μειοψήφησε παντού, καθώς ο Α. Παπανδρέου αθωώθηκε για όλες τις κατηγορίες.
Το 1992 προήχθη σε αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, ενώ ορίστηκε και προϊστάμενος Επιθεώρησης των Πολιτικών και Ποινικών Δικαστηρίων. Μετά την επιστροφή του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το 1993, ο υπουργός Δικαιοσύνης του Ανδρέα Παπανδρέου Γεώργιος Κουβελάκης εισηγήθηκε την ψήφιση νόμου που ανέθετε την επιθεώρηση των δικαστικών λειτουργών στον νεώτερο από τους αντιπροέδρους του Αρείου Πάγου, Γεώργιο Βελή, που είχε οριστεί σε αυτή τη θέση από το Υπουργικό Συμβούλιο της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, και την αφαιρούσε από τον Σωκρατείδη.[6]
Ο Σωκρατείδης διαδραμάτισε κρίσιμο ρόλο στην απόρριψη, από την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, της κυβερνητικής απόφασης, το 1994, για δήμευση της βασιλικής περιουσίας. Όμως η κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου, εκμεταλλευόμενη αντίθετη απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας υπό την προεδρία του Βασίλη Μποτόπουλου, οδήγησε την υπόθεση στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, το οποίο κατά πλειοψηφία αποφάσισε υπέρ της δήμευσης.